Makaleler ve Hukuki Tavsiyeler

Anlaşmalı Boşanma Davası

Anlaşmalı Boşanma Davası İle İlgili Bilgiler: Medeni Kanunda Anlaşmalı Boşanma şu şekilde düzenlemiştir: “Evlilik en az bir yıl sürmüş ise, eşlerin birlikte başvurması ya da bir eşin diğerinin davasını kabul etmesi halinde, evlilik birliği temelinden sarsılmış sayılır. Bu halde boşanma kararı verilebilmesi için, hakimin tarafları bizzat dinleyerek iradelerinin serbestçe açıklandığına kanaat getirmesi ve boşanmanın malî sonuçları ile çocukların durumu hususunda taraflarca kabul edilecek düzenlemeyi uygun bulması şarttır. Hakim, tarafların ve çocukların menfaatlerini göz önünde tutarak bu anlaşmada gerekli gördüğü değişiklikleri yapabilir. Bu değişikliklerin taraflarca da kabulü halinde boşanmaya hükmolunur. Bu halde tarafların ikrarlarının hakimi bağlamayacağı hükmü uygulanmaz.”

Medeni Kanunda yer alan düzenlemeden anlaşılan odur ki bu kanun koyucu, Anlaşmalı Boşanma davasında da evlilik birliğinin temelden sarsılması ilkesinden ayrılmamıştır. Fakat diğer boşanma davalarında (şiddetli geçimsizlik vb..) Hakim evlilik birliğinin temelinden sarsıldığını araştırmak ve buna kanaat getirmek zorunda olmasına rağmen, Anlaşmalı Boşanma davasında, evlilik birliğinin temelinden sarsıldığı kesin bir karine olarak kabul edilmiş, dolayısıyla hakime aksinin geçerli olup olmadığını araştırma yetkisi verilmemiştir.

Anlaşmalı Boşanma Davasının Şartları

Evlilik en az 1 yıl sürmüş olmalıdır. (1 yıllık süre evlenme akdinin yapıldığı tarihten itibaren  başlayacaktır) Anlaşmalı Boşanma Davası  için eşler birlikte başvurmalı, veya bir eş diğerinin açtığı boşanma davasını kabul etmelidir. Anlaşmalı Boşanma Davası’nda hakim karar vermek için boşanma davasının taraflarını bizzat dinlemek mecburiyetindedir.

Anlaşmalı Boşanma Davası’nın tarafları, boşanmanın mali sonuçları ile çocukların durumu hakkında anlaşmış olmalı (bu konuda uygulamada taraflar veya vekilleri Anlaşmalı Boşanma Protokolü hazırlayıp Mahkemeye sunarlar) ve hakim bu düzenlemeyi uygun bulmalıdır.( Hakim boşanma talebi ile birlikte verilen anlaşmayı uygun bulmazsa, boşanmaya karar vermez. Hakim tarafların hazırladıkları anlaşmada bazı değişiklikler öngörür ve bu değişiklikler taraflarca kabul edilirse, hakim boşanmaya karar verir.)

Anlaşmalı Boşanma Davası Nerede Açılır

Anlaşmalı Boşanma Davası İle İlgili Bilgiler: Tüm Boşanma Davalarında görevli mahkeme “ Aile Mahkemesi ” dir. Aile Mahkemesi’nin bulunmadığı adliyelerde “ Asliye Hukuk Mahkemeleri ” Aile Mahkemesi sıfatıyla Boşanma Davalarına  bakmaktadır. Boşanma ve ayrılık davasında yetkili mahkeme, eşlerden birinin yerleşim yeri veya eşlerin davadan önce son altı aydan beri oturdukları yerdeki Asliye ( Aile ) Hukuk Mahkemesidir. Bu nedenle Anlaşmalı Boşanma Davası tarafların dilediği her adliyede açılabilir. Örnek vermek gerekirse İstanbul’da ikamet eden taraflar Anlaşmalı Boşanma Davası’nı İstanbul’da veya Ankara’da açabilirler.

Anlaşmalı Boşanma Davası Süresi

Açılan Boşanma davasının ne kadar süreceği davanın açıldığı adliyedeki iş yoğunluğuna ve boşanma davasının türüne bağlıdır. Anlaşmalı boşanma davasında, taraflar arasında bir husumet olmadığından hakim için (Protokol şartları da uygun ise) araştırılacak bir husus olmadığından, Anlaşmalı boşanma davasının tarafları usuli işlemleri yerine getirdiği takdirde, duruşma için genellikle dava açıldıktan 1 – 3 ay sonrasına gün verilir. Kanunen bir eksiklik olmadığı takdirde ve her şey doğru yapılmışsa ilk celsede dosya karara çıkar. Mahkeme tarafından Boşanmaya dair Gerekçeli Karar yaklaşık 30 gün içerisinde yazılır. Gerekçeli karar yazıldıktan taraflara tebliğ edilir ve 15 günlük temyiz süresi başlar. Tebligatı alan taraflar Gerekçeli Kararın yazılmasını takiben temyizden feragat edebilirler. Bu durumda 15 günlük temyiz süresini beklemeye gerek kalmayacaktır. Boşanma kararı kesinleştikten sonra kararı veren mahkemenin yazı işleri müdürü, bu kararı Mahkemenin bağlı olduğu nüfus müdürlüğüne gönderir. Boşanma kararı Nüfus Müdürlüğü’ne ulaştıktan yaklaşık 3-5 gün sonra nüfus kayıtlarına işlenir.

Anlaşmalı Boşanma Protokolü hazırlanırken, tarafların açık kimlik bilgileri, evlilik tarihleri (Anlaşmalı Boşanma Davası için evliliğin en az 1 yıldır sürüyor olduğunun anlaşılması için) ve tarafların boşanmaya dair iradelerinin yer alması gerekir.Tarafların müşterek çocuklarının bulunması durumunda, boşanma halinde, bu çocukların velayetinin hangi eşe verileceği konusu protokolde yer almalıdır. Anlaşmalı Boşanma Protokolü’nde, çocukların velayeti kendisine bırakılmayan tarafın çocuklar ile şahsi münasebeti (görüşme zamanları) açık bir şekilde düzenlenmiş olmalıdır. Velayet verilmeyen taraf ile çocukların görüşmesi düzenlenirken öncelikle, çocuğun ihtiyaçları, eğitim durumu göz önünde bulundurulmalı, eğitimi aksatacak şekilde bir görüşme günü ayarlanmamalıdır.

İştirak Nafakası, protokolde belirtilmelidir. Müşterek çocukların Velayeti kendisine verilmeyen tarafın çocuklar için iştirak nafakası ödeyip ödemeyeceği ve iştirak nafakasının miktarı protokolde belirtilmelidir. Müşterek çocuklar için İştirak nafakası belirlenirken nafakanın miktarı, ödeme şekli senelik artış oranları tespit edilmelidir. Müşterek çocukların çocukların eğitim giderleri belli ise iştirak nafakasından ayrı bir başlık halinde (çocukların eğitim giderleri) düzenlenebilir. Aksi takdirde eğitimi giderleri de iştirak nafakasına dahil edilmelidir. İştirak nafakası düzenlenirken ileride oluşacak koşullar da göz önüne alınmalı, çocukların mağduriyetine neden olunmamalıdır.

Anlaşmalı Boşanma Protokolünde, tarafların birbirinden yoksulluk nafakası talep edip etmediği, yoksulluk nafakası talep edilmesi durumunda, nafakanın miktarı, ödeme şekli ve nafaka artış oranları protokolde yer almalıdır .

Protokolde tarafların birbirlerinden Maddi-Manevi Tazminat taleplerinin bulunup bulunmadığı, tazminat talebi olması halinde, miktarı ve ödeme şekli belirtilmelidir. Protokolde Maddi ve Manevi tazminat talebinin olmaması ileride hak kayıplarına (tekrardan talep edememe) yol açabilecektir.

Anlaşmalı Boşanma Protokolü düzenlenirken Mal Paylaşımına ilişkin hükümlere yer verilmelidir. Boşanma davasının tarafları, birbirinden mal paylaşımına dair talepleri olup olmadığını, eğer var ise, malvarlığının paylaşımının nasıl yapılacağı protokolde açıkça belirtilmelidir. Taraflar birbirinden talepte bulunmadığını belirtirlerse, haklarından vazgeçmiş olacaklardır.

Tarafların birbirlerinde yargılama gideri talep edip etmeyecekleri ve Avukat ile temsil ediliyor iseler Vekâlet Ücreti isteyip istemedikleri, tarafların sayılanlardan başka birbirlerinden hiçbir talebi olmadığı açık bir şekilde protokolde belirtilmelidir.

Yazan: Av. Cihan Kurtuluş (cihankurtulus.av@gmail.com-05061406123)